امیر حمزه هفت ساله قربانی تازه گاندو - مجله دکوراسیون کاشیا

شهروند در ادامه نوشت: ظهر سه شنبه بیست ویکم مردادماه امیر حمزه، کودک هفت ساله روستایی با مادرش برای شستن لباس و برداشتن آب مورد نیاز به رودخانه رفتند؛ رودخانه ای در 160 کیلومتری چابهار. مادر مشغول شست وشوی لباس بود که گاندویی در آن اطراف خیلی سریع خودش را به امیرحمزه رساند. فرصت فرار به او نداد. با دندان هایش دست او را گرفت. پسربچه فریاد زد، اما کاری از دست کسی برنمی آمد . مادر به سمت کودک رفت. سنگ پرتاب کرد، اما گاندو آرواره هایش را باز نمی کرد. این کشمکش ادامه پیدا کرد تا اینکه تمساح دست پسربچه را رها کرد.

امیر حمزه تا یک قدمی مرگ رفت. درواقع تلاش مادر برای فراری دادن گاندو، جان او را نجات داد، اما دیگر جانی برای او نمانده بود. امیر حمزه با پیکری خون آلود و بیهوش با آمبولانس به بیمارستان امام علی (ع) چابهار منتقل شد، اما به دلیل نبود تجهیزات مناسب پزشکی و همکاری نکردن مسئولان برای انتقال او از طریق اورژانس هوایی به کرمان خانواده این کودک او را به شهر کراچی پاکستان منتقل کردند . پزشکان شهر کراچی پاکستان هم به دلیل نرسیدن به موقع امیر حمزه به بیمارستان و برای جلوگیری از انتقال سموم سرطان زا به دیگر نقاط بدن، دست او را از مچ قطع کردند.

وحید پورمردان، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سیستان و بلوچستان، جزئیاتی از این حادثه تلخ را روایت کرد: امیر حمزه خیلی زود به بیمارستان منتقل شد، ولی خانواده اش اصرار داشتند او را به پاکستان ببرند. بیشتر مردمانی که اینجا زندگی می کنند، دوست و آشنا و بستگانی در پاکستان دارند. خانواده امیر حمزه نیز در پاکستان آشنا داشتند. برای همین با این امید که شاید بتوانند دست پسرشان را پیوند بزنند، با رضایت خودشان به پاکستان رفتند، اما شنیدم در آنجا نیز کسی نتوانست کاری انجام دهد و دست امیر حمزه به طور کامل قطع شد.

من واقعا با شنیدن این اخبار ناراحت می شوم. چون بار ها در مورد گاندو اطلاع رسانی کرده ایم. در این فصل از سال یعنی از ماه اردیبهشت تا آخر شهریور فصل زادآوری گاندوهاست. درواقع گاندو ذاتا منزوی و گوشه گیر است و اصلا روحیه تهاجمی ندارد. ولی در این فصل از سال که زادآوری دارد، به دلیل دفاع از بچه های خود حالت تهاجمی به خود می گیرد، چرا که معمولا گاندو های جوان تر نوزادان را می خورند. به همین دلیل است که مادران گاندو برای دفاع به شدت آماده هستند و با کوچک ترین نشانه یا صدایی حمله می کنند. البته امسال بارندگی زیادی داشتیم و همین مسأله گاندو ها را دچار تنش کرده است.

البته امیر حمزه تنها قربانی نیست. زکریا چرخ، هشت ساله و ساکن روستای کهیربرز در شهرستان دشتیاری نیز سوم مردادماه 98 از ناحیه پای چپ آسیب دید . در سال 1395 نیز علیرضا بزرگ زاده، دَه ساله و ساکن شهرستان سرباز بر اثر حمله گاندو ها جان باخت. حادثه ای مشابه نیز درست پارسال در همین زمان رخ داد. آن زمان دختربچه ای کوچک قربانی شد: بیست وهشتم تیرماه سال گذشته هم حوا رئیسی، نُه ساله و ساکن روستای مولاآباد کشاری در شهرستان راسک به علت حمله گاندو دست خود را از دست داد. ما از این دختربچه حمایت کردیم و کار های درمانی را برای او انجام دادیم.

50 میلیون تومان از صندوق سازمان محیط زیست به آن ها پرداخت کردیم و پیگیر کار های درمانش بودیم. امیرحمزه را نیز رها نمی کنیم. ولی مسأله اینجاست که ما بار ها در مورد این موضوع اطلاع رسانی کردیم و از مردم خواستیم در این فصل از سال به خصوص بچه ها به نزدیک رودخانه ها نروند. گاندو ها به علت زادآوری تهاجمی هستند و خطر در کمین آنهاست.

حتی 30 نفر از پرسنل سازمان محیط زیست خانه به خانه رفتند و به مردم آموزش دادند و از خانواده ها خواستند مراقب بچه ها شان باشند، اما باز هم شاهد چنین حوادثی هستیم. خیلی ناراحت کننده است که پسربچه ای کوچک در این سن و سال دستش را از دست بدهد. خانواده امیر حمزه از نظر مالی به شدت ضعیف هستند و توان تأمین هزینه های درمان را ندارند.

سازمان محیط زیست قطعا از آن ها حمایت خواهد کرد، اما کاش مردم به توصیه ها و هشدار ها گوش دهند. در این فصل از سال تا آنجایی که می توانند به رودخانه ها نروند. ما حتی برای این مسأله مخازن آب را در اختیار خانواده ها قرار دادیم تا برای آوردن آب نیز نزدیک رودخانه ها نروند. گاندو ها گونه هایی هستند که نمی توان آن ها را محدود به یک منطقه کرد. حتی اگر همه آن ها را جمع آوری کنیم و در منطقه ای حصار کشیده قرار دهیم، باز هم آن ها با کندن زمین، از آن منطقه جدا می شوند.

برای همین جمع آوری آن ها در یک نقطه امکان پذیر نیست. در مواقع دیگر نیز آن ها اصلا روحیه تهاجمی ندارند. اما برای بقا می جنگند. این فصل معمولا فصل تخم ریزی گاندوهاست و، چون این حیوانات به علت خشکسالی در خطر انقراض هستند، به حالت تهاجمی درمی آیند تا با هر چه دارند از محدوده تخم های خود محافظت کنند . سیستان و بلوچستان حدود 20 سال است درگیر خشکسالی همه جانبه و فراگیر شده و این خشکسالی در دو، سه سال اخیر به اوج خود رسیده و بر زندگی گاندو و از دست رفتن سریع تر آن ها تأثیربسزایی داشته است؛ هم اکنون براساس آخرین سرشماری ها 344 تمساح در محدوده حفاظت شده گاندو در جنوب بلوچستان ایران زندگی می کنند .

محدوده حفاظت شده گاندو به وسعت 456 هزار هکتار شامل رودخانه باهوکلات (همان جایی که دختر بچه طعمه شد)، رودخانه های سرباز، کاجو و برکه های پیرسهراب، آزادی، کلانی، درگس، گزمنزل، هوت کت و سد پیشین از سال 1349 در فهرست مناطق حفاظت شده ایران رفته که با خشکسالی ها و کم شدن تعداد گاندو درحال بازنگری آن هستیم. هم اکنون عمده تمرکز گاندو ها سد پیشین و بند انحرافی شیرگواز پایین دستش است.