لبخند خود را زیباتر کنید - مجله دکوراسیون کاشیا

لبخند خود را زیباتر کنید

نویسنده: مریم ناگهی

دندان ها مرواریدهای بدن شناخته شده اند و در معیارهای زیبایی شناختی چهره انسان، سفیدی و درخشان بودن دندان ها، عامل مهم و معین نماینده ای محسوب می شود. ممکن است سفیدی دندان ها درجات گوناگونی از بسیار سفید تا سفید متمایل به زرد داشته باشد، این طیف از رنگ دندان ها از نظر عموم پذیرفته و قابل قبول است. اما وجود تغییر رنگ هایی در زمینه هایی به غیر از سفید، به خصوص در دندان های پیشین افراد، ناراحت نماینده و غیرقابل قبول است. عوامل گوناگونی در ایجاد تغییر رنگ های دندانی دخیل هستند. شاید بتوانیم با شناخت این عوامل، از ایجاد برخی از آنها و در نتیجه تغییر رنگ های دندانی پیشگیری کنیم.

چای دوست دارید؟

آیا شما از گروه چای خورهای حرفه ای هستید؟ قهوه چطور؟ روزی چند لیوان؟

چای، قهوه و تمام خوراکی های رنگی از مهمترین تیرهایی هستند که هدف دندان را نشانه رفته اند و عامل مؤثر تغییر رنگ دندان ها هستند. نوشابه های رنگی، میوه ها و سبزی های رنگ دار مانند توت فرنگی، گیلاس، هویج و حتی سیب دندان ها را رنگ می نمایند. اگر سفیدی دندان هایتان را می پسندید و دوست ندارید به این راحتی آنرا از دست بدهید، کمتر چای و قهوه بنوشید. بعد از خوردن خوراکی های رنگی هم دهانتان را آب بکشید.

امان از دست تنباکو

دست به جیب می بری، پاکت سیگار، یک نخ بلند و باریک، آتش می کنی، و دودش را می بلعی. خداحافظ سلامت، خداحافظ لثه های سالم من و خداحافظ دندان های سفید و زیبا. مصرف همه گروه های دخانیات اعم از سیگار، قلیان، پیپ و تنباکوی جویدنی دندان ها را تیره می کند.

وقتی دندان ها مریض می شوند

اگر در تشکیل و شکل گیری مینا و عاج دندان در دوران جنینی اختلالی اتفاق بیافتد، ممکن است مینا و یا عاج دچار تغییر شکل و تغییر رنگ شوند. بیماری های عمومی بدن و شرایط وابسته به آنها هم ممکن است در رنگ دندان ها اثر بگذارد. مثلاً بیمارانی که به دلیل سرطان در ناحیه سر و گردن رادیوتراپی یا شیمی درمانی شده اند ممکن است در دندان هایشان تغییر رنگ هایی ایجاد شود. برخی از عفونت ها در زنان باردار هم می تواند بر روی جوانه دندان های جنین اثر منفی گذاشته و موجب تغییر رنگ آنها در آینده شود.

تأثیر داروها

برخی از داروها می توانند در ساختمان دندان ها نفوذ نموده و به صورت داخلی و عمیق دندان ها را رنگ نمایند. برای مثال تجویز و استفاده از آنتی بیوتیک های تتراسیکلین و داکسی سیکلین در بچه ها زیر هشت سال ممنوع است زیرا باعث تغییر رنگ در دندان های این بچه ها می شود. و یا مثلاً دهانشویه کلرهگزیدین هم در صورت مصرف طولانی و مداوم می تواند رنگ دندان ها را تغییر دهد.

این قافله عمر

به ازای گذشت سال های طولانی، مینای دندان های ما به تدریج نازک شده و از روی دندان حذف می شود. لایه زیرین مینا که به دهان باز می شود عاج است. عاج لایه ای با ته رنگ زرد است و هم به خاطر خلل و فرج زیاد روی آن، رنگدانه های زیادی بر آن رسوب می کند و به مرور این دندان ها دچار تیرگی می شوند.

پوسیدگی ها

پوسیدگی رنگ دندان ها را تغییر می دهد، پوسیدگی های اولیه به صورت لکه های سفید گچی رنگ روی دندان ها ظاهر می شوند اما به مرور زمان و با پیشرفت پوسیدگی، رنگ دندان ها در منطقه پوسیدگی قهوه ای یا سیاه خواهد شد. از طرفی اگر عاملی باعث شود که مینای دندان نازک شده یا حذف شود، به دلیل ظاهر شدن عاج در سطح دندان، رنگ دندان به سمت زرد متمایل خواهد شد. مثلاً در افرادی که به طور مداوم محتویات معده و اسید معده آنها به دهانشان باز می شود و این اسید باعث حذف مینا از روی دندان می شود.

مراقب باشید دندان هایتان ضربه نخورند

ضربه هایی که به دندان های شیری وارد می شوند ممکن است به جوانه زیرین دندان دائمی انتقال یافته و موجب تغییر رنگ در دندان دائمی رویش نیافته شوند. از طرفی ضربه وارد شده به دندان های دائمی رویش یافته هم ممکن است آنها را دچار تغییر رنگ کند. ضربه به دندان ها باعث ایجاد خونریزی باعث رسوب یون های سولفید آهن در لوله های عاجی دندان می شود و رنگ دندان به رنگ آبی- سیاه تغییر می کند.

پیشگیری

عادت هایتان را تغییر دهید، مصرف عادتی سیگار و تنباکو و بعلاوه مصرف زیاد چای و قهوه را کنار بگذارید و بعد از خوردن مواد رنگی دهانتان را بشویید.

حداقل روزی یک بار به شیوه درست مسواک بزنید. اما توجه کنید از مسواک های زبر استفاده نکنید و دندان هایتان را محکم مسواک نکنید چرا که این عوامل خود باعث تغییر رنگ دندان ها می شوند.

... و اما درمان

برای درمان تغییر رنگ های دندانی راه های متفاوتی وجود دارد که کاربرد هر کدام از این روش ها بسته به نوع و شدت تغییر رنگ فرق دارد. درباره تغییر رنگ های خارجی و سبک دندانی، استفاده از جرمگیری و برساژ در مطب دندانپزشکی بسیار مفید و کاربردی است. اما اگر تغییر رنگ ها داخلی و در ساختمان دندان رخ داده باشد، روش بلیچینگ (سفید کردن دندان ها) و یا در مواردی روکش کردن دندان مطرح می شود. بلیچینگ ممکن است در داخل مطب دندانپزشکی انجام شود و یا مواد و قالب لازم برای آن بیمار تحویل داده شود تا شب در هنگام خواب از آن استفاده نموده و به مرور زمان رنگ دندان ها روشن تر شود.

ضرورت جرم گیری

ضرورت انجام جرم گیری با توجه به مضرات تجمع میکروب ها و تشکیل پلاک ها در دهان اجتناب ناپذیر است، چرا که جرم نه تنها بافت لثه را از بین می برد، بلکه موجب پوسیدگی دندان هم می شود. با تخریب هرچه بیشتر بافت لثه، موجب لق شدن دندان ها شده که در نهایت راهی جز کشیدن دندان را برای بیمار باقی نخواهد گذاشت.

اما جرم گیری باید حتماً از طریق فرد آموزش دیده انجام شود تا از آسیب های احتمالی به مینای دندان جلوگیری شود. از طرفی انجام جرم گیری باید به توصیه دندانپزشک و در حد تعادل صورت گیرد، چرا که جرم گیری بیش از حد رنگ دندان ها را به آبی متمایل می کند. دندانپزشکان انجام جرم گیری را هر 6 ماه توصیه می نمایند.

اما رعایت بهداشت دهان و دندان ها(استفاده منظم از مسواک و نخ دندان) نقش بسیار مهمی در عدم تجمع جرم و به خصوص تغییر رنگ دندان ها ایفا می کند.

استفاده از خمیردندان هایی که به ضد جرم معروف هستند اگرچه در کوتاه مدت ممکن است مفید باشد و رنگ دندان ها را سفید نماید، اما در طولانی مدت به دلیل وجود مواد ساینده در آن ها روی دندان ها خراش ایجاد نموده و زمینه را جهت رسوب املاح بزاق و تجمع میکروب ها و تشکیل پلاک فراهم می کند.

بلیچینگ

بلیچینگ یا همان سفید کردن دندانهای بد رنگ یکی از تکنیک هائی است که از آن به اسم تکنیک های محافظه کارانه یاد می شود. به این تکنیک بدین دلیل محافظه کارانه گفته می شود که در آن کمترین تراشی روی دندان ها صورت نمی گیرد و کمترین نسجی از روی دندان برداشته نمی شود.

بد رنگی ها از رنگ نارنجی و زرد آغاز شده تا قهوه ای خیلی تیره وجود دارند. دلایل آنها هم متفاوت می باشند معمولاً بد رنگی های خفیف بدلیل رژیم غذائی حاوی رنگدانه، ژنتیک و مواد مشابه می باشند ولی رنگدانه ها قهوه ای تیره بیشتر به دلیل وجود فلوئور بیش از حد در آب(که از آن به اسم فلوئوروزیس نام برده می شود) و هم داروها(به خصوص تتراسایکلین اگر زیر هشت سالگی ایجاد شود) ایجاد می شود که این رنگدانه ها معمولاً به بلیچینگ خوب جواب نمی دهند و احتیاج به درمانهای بیشتر به خصوص لمینیت دارند. برترین دندانها برای بلیچینگ مواردی هستند که زردی یکنواخت و بدون رگه دارند. دندانهای رگه دار هم بعد از بلیچینگ سفید می شوند ولی بعد از کار رگه در آنها باز معین خواهد بود. برای این دندانها لمینیت توصیه می شود.

طریقه انجام کار:

ابتدا بیمار آماده شده و چشمهای وی از طریق عینک مخصوص محافظت می شود. مواد مخصوص روی دندانهای لثه مالیده شده تا لثه را از مواد بلیچینگ محافظت کند سپس ماده بلیچینگ روی دندانهای موردنظر مالیده شده(معمولاً بیست دندان قدامی) و ماده با نور فعال می شود. دندانها سه بار و هر بار بسته به تیرگی دندانها 8 تا 12 دقیقه تحت نور در طیف نور آبی با شدت 1200 وات قرار می گیرند. در خاتمه هم مواد از روی دندان پاک شده و با نمونه قبل از کار مقایسه می شود. درجه سفیدشدگی حدود سه تا چهار درجه در هر بار سفید کردن متغیر می باشد.

دستورات بعد از کار:

اصولاً بیمار بعد از کار مختصری درد به خصوص نسبت به ترشی و شیرینی و سرما و گرما خواهد داشت ولی گذرا می باشد. بیمار نباید تا یک هفته از غذاهای حاوی رنگدانه مانند چای و نسکافه و ... استفاده کند.

دوام بلیچینگ:

دوام این کار از چند هفته تا مادام العمر گزارش شده است ولی میانه بین 2 تا 5 سال دوام خواهد داشت. البته برگشت آن تدریجی می باشد.

ملاحظات:

حسن این روش محافظه کارانه بودن آن و عدم وجود کمترین تراش روی دندانها می باشد و شاید عیب آن هم تقریباً غیرقابل پیش بینی بودن آن به مقدار صد در صد و دوام 100 درصد آن باشد.

منبع: نشریه شاهد جوان، شماره 417.

منبع: راسخون