عشق و ازدواج؛ نقش عشق در ازدواج پیروز چیست؟ - مجله دکوراسیون کاشیا

خبرنگاران | سرویس روانشناسی - به نظر می رسد عشق و ازدواج مکمل یکدیگر بوده و در ارتباط صحیح با هم می تواند رابطه ایده آلی را تعریف کند. اما این رابطه به نحوی پیچیده است چرا که گاهی وجود عشق و گاهی فقدان عشق می تواند در ازدواج پیروز اخلال ایجاد کند. در اینجا به نظریه اشتبرگ در رابطه با عشق و همچنین به نقشی که عشق در تصمیم به ازدواج ایفا می نماید پرداخته ایم.

مثلث عشق اشترنبرگ

اشترنبرگ ( (Sternberg,R.J. در نظریه مثلثی عشق خود عشق را به سه بخش تقسیم می نماید: میل، صمیمیت و تعهد.

• میل به انگیزه هایی مانند جذابیت و تمایلات جنسی اشاره دارد که به عشق رهنمون می شود. از طرف دیگر به نیازهایی از قبیل عزت نفس، نزدیک بودن و خودشکوفایی هم توجه دارد و در عین حال بسیاری از هیجان ها مانند آرزو، آسیب پذیری، تحسین و اشتیاق را دربرمی گیرد.
• صمیمیت به رفتارهایی اطلاق می شود که نزدیکی عاطفی را افزایش می دهد.
• و تعهد به دو گونه تصمیم برمی شود؛ یکی تصمیم کوتاه مدت مبنی بر آنکه آیا آنچه را که هست عشق بنامیم؟ و دوم تصمیم بر اینکه آیا برای حفظ آن عشق به سوی آینده ای قابل پیش بینی کوشش کنیم؟ تعهد بیشتر کارکرد شناختی دارد تا کارکرد هیجانی و شامل قصد هوشیارانه و اراده می شود.

به طور کلی می توان گفت که میل مولفه هیجانی عشق، صمیمیت مولفه رفتاری و تعهد قسمت شناختی آن است. عشق کامل آن است که هر سه مولفه قوی باشد و فقدان عشق آن است که هیچ از مولفه ها وجود ندارد.

قصه عشق

اشترنبرگ پس از صورت بندی نظریه مثلثی عشق نظریه دیگری را مطرح ساخت که در متون علمی از آن به عنوان یک فرانظریه یاد می شود. نظریه جدید مبتنی بر این فرض است که عشق یک داستان است و هر فردی داستان خودش را از عشق دارد. این دیدگاه بر این فرض مبتنی است که ما آدمیان گرایش داریم عاشق کسانی که داستانشان با داستان ما یکی است یا مشابه آن است. این افراد در قصه ها مکمل نقش ما می شوند. بدین ترتیب این افراد از جنبه هایی مثل خود ما هستند اما از جنبه های دیگر از ما متفاوتند.

قصه های عشق نقش های مکمل دارند. رابطه با کسی بیش از همه شادی بخش رضایت آور است که در داستان ما شریک باشد، یا آن که دست کم داستان سازگاری داشته باشد که با داستان ما کم و بیش همخوان باشد، اما این شخص الزاما نباید درست مثل ما باشد. ما به دنبال کسی هستیم که دوستان مشابهی با ما داشته باشد اما به لحاظ نقشی که در این داستان بر عهده دارد مکمل باشد. یکی از کارهایی که قبل از انتخاب همسر باید انجام دهیم آن است که قصه عشق خودمان را بشناسیم و به طرف کسی برویم که قصه عشق او با ما هماهنگ باشد.

تضاد عشق و ازدواج!؟

با توجه به تعاریفی که از عشق شده است. فرد عاشق طرف مقابل خود را بهترین می بیند و به آنچه توجه دارد نقاط مثبتی است که در او وجود دارد. مجنون عاشق غیر از حسن در لیلی نمی بیند:

اگر بر دیده مجنون نشینی / به غیر از حسن در لیلی نبینی

برخی از ویژگی های عاشق عبارتند از:

• تمرکزعشق بر یک نفر و ناتوانی در عشق ورزیدن همزمان به فرد دیگر
• اشتغال ذهنی دائم و وسواس فکری
• فکر آرمانی در خصوص معشوق و ندیدن موارد منفی و تفسیر اشتباهات وی به صورت مثبت
• آرزوی محبت از جانب معشوق و پیوند و یکی شدن با او
• اضطراب، بی خوابی و در خصوصاری شعف، سرخوشی، وجد و شرم
• تمایل به فداکاری، همدمی و احساس مسئولیت در خصوص معشوق
• تحت تاثیر گذاشتن معشوق و توسل به روش های مختلف، تغییر ارزش ها، عادت ها و...
• ارتباط عاطفی قبل از ارتباط جنسی
• افزایش شور و شوق با وجود ناملایمات و سختیها
• ناتوانی در شرح چرایی عشق به معشوق
• وجود رابطه ای ایده آل گرا و غیرمنطقی با معشوق

در رابطه با عشق و ازدواج اگر عاشق نتواند به وصال معشوق برسد، همواره این فرد ایده آل در زندگی و ذهن وی وجود خواهد داشت. پس اگر با فرد دیگری ازدواج کند همواره زوج خود را با فرد خیالی و ذهنی خود مقایسه خواهد نمود و احساس خوشبختی نخواهد نمود. ولی اگر به وصال معشوق رسید زمانی که دیگر ایده آل به واقعیت برسد با نارضایتی روبرو خواهد شد. بنابراین ضروری است عاشق به معشوق به طور منطقی بنگرد و متوجه نقاط ضعف و ناهماهنگی های موثر در ازدواج (در صورت وجود) بشود و اجازه ندهد که عشق او را کور نموده و مخل انتخاب مناسب شود. در واقع عاشق باید دست از عشق خود بردارد و در کنار آن به عوامل موثر در ازدواج و شناخت واقعی طرف مقابل توجه کند.

رابطه عشق و ازدواج ناکام

برخی افراد متوجه این هستند که عاشق فردی شده اند که برای ازدواج با آنان مناسب نیست. در این حالت ممکن است تصمیم بگیرند عشق خود را نابود نمایند. وقتی فردی در صدد برمی آید که عشق خود را نابود کند احتمال آنکه عشق نمیرد وجود دارد. در واقع عشقی که نابود شده تبدیل به عشق زنده بگور می شود. عشق زنده به گور شده توانمندی تجدید حیات دارد و قدرت به مراتب ویرانگرتر از یک عشق زنده را در خود نهفته است. سرکوبی و نادیده انگاشتن نمی تواند عشق را بکشد. عشق وقتی که پاسخی دریافت نکند زنده می ماند و به حیات خود ادامه می دهد و امکان دارد به صورت های نامناسبی سربرآورد. زمانی که عشق زنده بگور می شود حالات مختلفی به وجود می آید که برخی از آنها عبارت است از:

• برخی از عشاق در فرآیند رابطه با معشوق نفرت شدیدی را تجربه می نمایند. احساس نفرت و خشم این ذهنیت را ایجاد می نماید که عشق مرده است و با معشوق قطع رابطه می نمایند و حال آنکه پس از گذشت مدتی مجددا عشق را در خود زنده می بیند و تمایل به ارتباط با معشوق دارند. این نفرت به اندازه ای شدید است که فرد به کلی با مشوق قطع رابطه می نماید و عشق را در خود سرکوب می نماید. حتی در این حالت نیز عشق معمولا در آنها نمرده و مترصد زمانی است که سر برآورد.
• زمانی که عشق زنده به گور می شود عواقبی را به دنبال دارد که یکی از آنها بی میلی برای همسر گزینی است. بسیاری از افراد که تا مدت مدیدی مجرد می مانند و ازدواج نمی نمایند خاطره یک عشق زنده بگور شده را دارند.
• عاشق ناکام در صورتی که ازدواج کند احساس ناکامی می نماید. در صورتی که فرصتی فراهم شود به عشق قبلی خود باز شود با شرایط بسیار سخت و تعارض آمیزی روبرو می شوند. آنها در عین داشتن همسر و فرزند، مایل به برقراری ارتباط با عشق قبلی خود می شوند.
• عاشق با وجود ازدواج با فرد دیگر ممکن است به روابط نامشروع و روابط جنسی خارج از خانواده متوسل شود.

در رابطه باعشق و ازدواج ناکام چه باید کرد؟

• به جای سرکوب کردن عشق بهتر است که به عاشق ناکام فرصت داده شود ناراحتی های خود را بیان کند و برای شکست عشقی خود به هر صورتی که مایل است حتی گریه کردن، داد زدن و... اقدام نماید.
• ازدواج بلافاصله و جایگزین کردن به جای معشوق اشتباه است. بهتر است حداقل یک سال صبر کند. گذر زمان اجازه خواهد داد تا با شرایط جدید سازگار شود و عشق قبلی خود را به طور طبیعی فراموش کند و انرژی از دست رفته خود را بازیابد تا بتواند به فرد دیگری مهر بورزد.
• متخصصین روان درمانی می توانند در رابطه عشق و ازدواج به فرد یاری نمایند. فضای درمانی و درمان های روانشناختی باعث می شود مقاومت فرد نسبت به ازدواج شکسته شود و با سهولت بیشتر به سوی ازدواج و همسرگزینی حرکت کند. انکار عشق و تعجیل در جایگزینی آن نتیجه درمانی ندارد و باید درمانهای روانشناختی به مرحله ای برسد که عاشق بتواند انرژی عاطفی از دست رفته خود را باز یابد.

برگرفته از: کتاب آموزش و مشاوره قبل از ازدواج