آشپزی ویژه برای پیشگیری از پوکی استخوان - مجله دکوراسیون کاشیا

آشپزی ویژه برای پیشگیری از پوکی استخوان

دکتر محمدحسین صالحی سورمقی

دکترای تخصصی فارماکو گنوزی

و استاد دانشکده داروسازی دانشگاه تهران

چه گیاهان دارویی در جلوگیری از پوکی استخوان مؤثرند؟

اصولاً بیشتر گیاهان و میوه ها حاوی ویتامین ها، املاح و فیتواستروژن (استروژن های گیاهی) هستند که همه این عوامل از جمله ویتامین D، ملح کلسیم و فیتواستروژن ها در جلوگیری از پوکی استخوان نقش اساسی دارند، اما درصد این مواد در همه گیاهان یکسان و بالا نمی باشد و بنابراین برخی گیاهان اثرات قابل توجهی دارند. در بین گیاهان زیتون، روغن زیتون، دانه و روغن کتان و خشکبار مانند پسته، بادام، بادام زمینی، گردو و فندق دارای اهمیت هستند، اما یکی از گیاهانی که به طور اختصاصی در تنظیم هورمون زنان بسیار مؤثر است و در زمان یائسگی که هورمون ها به حداقل می رسند، در جلوگیری از پوکی استخوان تأثیر بسزایی دارد، گیاه پنج انگشت می باشد که در سال های اخیر به گیاه زنان مشهور گشته است. امروزه از این گیاه داروهای زیادی در دنیا تهیه شده که نام داروی موجود در ایران آن ویتاگنوس(VITAGNUS) می باشد که به صورت قطره و قرص در داروخانه ها بدون نیاز به نسخه ارائه می گردد. این دارو برای انواع اختلالات هورمونی دختران و زنان در همه سنین و به ویژه برای کاهش پوکی استخوان ایده آل می باشد، ضمن اینکه دارای عارضه جانبی نیست.

از دیگر مواد طبیعی مهم در جلوگیری از پوکی استخوان لبنیات می باشد که مصرف هر روز آن به همه و به خصوص خانم ها توصیه می گردد.

1- در مصرف کافئین زیاده روی نکنید.

کافئین ماده دیگری است که باعث دفع کلسیم می گردد. اگرچه میزان کلسیم دفع شده در اثر مصرف کافئین به میزان میزان دفع شده کلسیم به وسیله مصرف نمک نیست، اما مصرف زیاد آن برای سلامت استخوان به ویژه در افرادی که منابع کلسیم به میزان کافی مصرف نمی کنند، مضر است.

2 - نمک بیش از حد برای سلامت استخوان مضر است!

از آنجا که سدیم بیش از حد باعث دفع کلسیم می گردد، در مصرف نمک احتیاط کنید. برای این کار نمکدان را از سر سفره بردارید. توجه داشته باشید که غذاهای فرآیند شده و فست فودها هم سرشار از نمک می باشند. بعلاوه در هنگام خرید مواد غذایی به میزان سدیم آنها در برچسب غذایی دقت کنید.

برخلاف سدیم، پتاسیم ممکن است به کاهش دفع کلسیم یاری نماید، بنابراین به میزان کافی از غذاهای سرشار از پتاسیم مانند موز، گوجه فرنگی و آب پرتقال استفاده نمایید.

3- نوشابه باعث بروز پوکی استخوان می گردد.

نوشابه حاوی اسیدفسفریک می باشد که به دفع کلسیم یاری می نماید. بعلاوه اغلب کسانی که علاقه زیادی به نوشابه دارند، از مواد غذایی حاوی کلسیم از قبیل شیر و ماست به میزان کمتری استفاده می کنند، بنابراین به جای نوشابه، از منابع کلسیم و ویتامین D بهره ببرید.

لازانیای پنیر و اسفناج

مواد لازم برای 4 نفر:>80 کیلوکالری			350 گرم	اسفناج خرد شده
0 کیلوکالری	یک چهارم قاشق چایخوری	پودر جوز هندی
0 کیلوکالری	به میزان لازم	نمک و فلفل
140 کیلوکالری	یک دوم تا 1 پیمانه	پنیر فتای کم چرب
150 کیلوکالری	1 عدد	تخم مرغ زده شده
220 کیلوکالری	یک دوم پیمانه	پنیر پارمیسان رنده شده
600 کیلوکالری	6 ورق	لازانیا
340 کیلوکالری	1 پیمانه	سس سفید
280 کیلوکالری	1 پیمانه	پنیر موزارلای خرد شده
مواد لازم برای تهیه سس سفید:
150 کیلوکالری	20 گرم	کره
70 کیلوکالری	20 گرم	آرد
120 کیلوکالری	1 پیمانه	شیر

روش تهیه:

در ظرفی اسفناج، جوز هندی، نمک و فلفل را مخلوط نمایید و پنیر فتا، تخم مرغ و نیمی از پنیر پارمیسان را به آن بیفزایید و خوب هم بزنید. ورقه های لازانیا را مطابق دستور ذکر شده بر روی بسته آن بجوشانید. فر را تا حرارت 180 درجه سانتیگراد گرم کنید. 2 ورقه لازانیا را در ظرفی که کمی چرب نموده اید بگذارید و نیمی از مخلوط پنیر و اسفناج را به آن اضافه کنید. سپس روی آن را صاف نمایید و نیمی از سس سفید را بیفزایید. این مراحل را یکبار دیگر تکرار کنید و در انتها، روی آن 2 ورقه لازانیا بگذارید. حالا در ظرف را گذاشته و برای 40-45 دقیقه بپزید. سپس از روی حرارت بردارید و پنیر پارمیسان به جامانده و بعلاوه پنیر موزارلا را بیفزایید. اکنون برای 5 دقیقه دیگر بپزید تا زمانی که روی آن طلایی گردد.

روش تهیه سس سفید:

کره را آب کنید. آرد را کمی در آن تفت دهید. سپس شیر را اضافه کنید و روی حرارت ملایم مرتب هم بزنید تا سس کمی غلیظ گردد. حالا شعله را خاموش کنید. سس آماد مصرف است.

نکته:

برای پیشگیری از ابتلا به پوکی استخوان روزانه به میزان کافی کلسیم دریافت نمایید.

کلسیم در محصولات لبنی و سبزیجات برگ سبز یافت می گردد.

منبع: نشریه دنیای تغذیه، شماره 108

منبع: راسخون