چرا نرخ سود بانکی در 20 روز سه بار کاهش پیدا نموده است؟
به گزارش مجله دکوراسیون کاشیا، گزارش تازه بانک مرکزی از عملکرد بازار بین بانکی، نشان می دهد که مانند ماه های قبل نرخ سود بین بانکی فرایند کاهشی را طی می نماید و بر همین اساس این نرخ به کانال 17 درصدی کاهش یافته است. کاهش نرخ سود بین بانکی که در ماه های پایانی سال 1398 و نیمه نخست سال 1399 موجب سرازیر شدن نقدینگی به سمت بازار سهام شده بود یک بار دیگر در ماه های اخیر تکرار شده است.
اعتماد در ادامه نوشت: در ابتدای سال 1399 هم نرخ سود بین بانکی در محدوده 17 درصدی نهاده شد که مجددا پس از یک سال این نرخ به این محدوده بازگشته است. بعضی از کارشناسان اقتصادی معتقدند: کاهش نرخ سود بانکی می تواند نقش مهمی در حرکت نقدینگی از بانک به بازار سرمایه داشته باشد و سبب رونق بازار سرمایه گردد. اما آن گونه که جدول تغییرات نرخ سود بین بانکی نشان می دهد نرخ سود در این بازار از 19.76 درصد در اردیبهشت ماه سال جاری به 17.95 درصد در 17 تیرماه کاهش یافته است.
این در حالی است که هفته قبل نرخ سود بین بانکی در دامنه 18.12 درصدی در نوسان بود ولی گزارش نو بانک مرکزی از عملکرد بازار بین بانکی، نشان می دهد که مانند ماه های قبل نرخ سود بین بانکی فرایند کاهشی را طی می نماید و برهمین اساس هم وارد کانال 17 درصدی شده است.
در واقع این برای سومین بار در تیرماه است که نرخ سود بانکی دستکاری شده و کاهش پیدا می نماید. نرخ سود بین بانکی به نوعی منجر به کشف نرخ سود بانک ها می گردد. در واقع بانک ها با این نرخ، تراز حساب های خود را به تعادل می رسانند و به همین علت، اندازه نرخ سود تسهیلات یا سپرده ها هم در همین میزان به صورت تقریبی در نوسان است.
آیا کاهش نرخ سود بین بانکی دستوری بود؟
بهاء الدین هاشمی حسینی، کارشناس ارشد بانکی در واکنش به تغییر نرخ سود بین بانکی برای سومین بار در تیرماه سال جاری و ورود آن به کانال نو 17 درصدی گفت: نرخ سود بین بانکی براساس عرضه و تقاضاست و ثابت نیست. این نرخ نوسان دارد به گونه ای که با افزایش تقاضا برای دریافت وام بین بانکی و از سوی دیگر عدم عرضه متناسب با آن، نرخ سود بالاتر می رود و برعکس. در صورتی که نرخ سود بین بانکی به صورت دستوری کاهش پیدا کند، اما نرخ تورم بسیار بالا باشد مسلما نشانه خوبی برای بازار نخواهد بود. اما اگر این نرخ به صورت طبیعی افت نموده باشد این موضوع نشان دهنده رکود در اقتصاد کشور است.
او ادامه داد: اما در صورتی که نرخ سود بین بانکی دستوری تغییر کند این موضوع می تواند به کاهش نرخ سود سپرده های بانکی منجر گردد که همین موضوع هم سبب خروج سپرده مردم از بانک ها و تزریق آن به بازاری دیگر خواهد شد که این روش، روش کارشناسی، اصولی و علمی نیست و معمولا دولت ها در انتها کارشان و زمانی که بخواهند اقتصاد را تحویل دولت بعدی دهند بعضی از نرخ ها مانند تورم، نرخ سود بین بانکی و ... را کاهش می دهند تا با شرایط ایده آل تری اقتصاد را تحویل دهند تا چند سال بعد مجددا به این کارزار بازگردند.
حرکت اقتصاد به سمت رکود
این کارشناس ارشد بانکی ادامه داد: به رغم اینکه در حال حاضر با تورم روبرو هستیم، اما تقاضا برای پول کم شده و بانک ها با منابع زیادی روبرو هستند که به صورت بین بانکی و کوتاه مدت به یکدیگر با نرخ پایین قرض می دهند که نشان دهنده این است که اقتصاد به سمت رکود در حرکت است.
هاشمی حسینی ادامه داد: زمانی که با تورم شدید در کشور روبرو می شویم و عایدی ها افزایش پیدا نمی نماید پس از مدت ها تقاضا به خودی خود به علت نبود قدرت خرید در جامعه کم می گردد اقتصاد هم وارد رکود می گردد و در صورت عدم سرمایه گذاری ها واحد های تولیدی هم تسهیلات کمتری می گیرند و در نتیجه بانک ها ترجیح می دهند تا منابع شان را به صورت بین بانکی مصرف نمایند.
نرخ تورم دو برابر نرخ سود بانکی است
این کارشناس بانکی اظهار داشت: در حال حاضر نرخ تورم دو برابر نرخ سود بانکی است و در این شرایط نباید نرخ سود بانکی پایین بیاید زیرا زمانی که نرخ آن از تورم خیلی پایین تر باشد پول بسیار مقرون به صرفه تر می گردد.
او اضافه نمود: معمولا در معین نرخ سود بین بانکی و سیاست های پولی و بانکی در ایران از روش های دستوری استفاده می گردد که با سرکوب اقتصادی این نرخ ها را پایین نگه می دارند و البته گاهی هم تنها به علت اینکه اقتصاد در رکود به سر می برد و تقاضا برای منابع اقتصادی کم شده باشد این موضوع رخ می دهد.
هاشمی حسینی در خصوص تاثیر این موضوع بر بازار سرمایه توضیح داد: در صورتی که بازار بانکی مازاد منابع داشته باشد و جذابیت در بازار سرمایه هم ایجاد گردد این موضوع منجر به رونق بورس خواهد شد و اگر بورس از رونق بیفتد این منابع وارد بازار بانکی خواهد شد و این دو در کنار هم دو بازار موازی هستند.
او اضافه نمود: هر چند گاهی این دو بازار با هم همسو هستند، اما بورس چند ماهی هم در شرایط مناسبی نبود و نیازمند فعال شدن است و در شرایط تورمی در صورت کاهش نرخ سود تقاضای سوداگرانه رونق پیدا می نماید و منابع به سمت بازار سرمایه حرکت خواهد نمود.
اجرای سیاست های انقباضی در شرایط تورمی
این کارشناس بانکی در پاسخ به این پرسش که با توجه به رقم بالای 40 درصدی نرخ تورم نرخ سود بانکی باید در چه محدوده ای باشد، گفت: در یک شرایط نرمال نرخ سود بانکی همواره باید بین 1 تا 2 درصد بیشتر از نرخ تورم باشد تا نقدینگی در بانک ها متمرکز گردد و سیاست گذاری برای مصرف مردم صورت گیرد تا تقاضا محدود گردد چرا که زمانی که نقدینگی زیاد گردد تقاضا در جامعه بالا می رود و عرضه کالا کم گردد قیمت ها افزایش پیدا می نمایند.
او با بیان اینکه در شرایط تورمی باید سیاست های انقباضی در کشور مد نظر قرار گیرد، اضافه نمود: در این شرایط باید نرخ سود بانکی افزایش پیدا کند و منابع از بازار جمع آوری گردد و به جای اینکه مردم خودشان تجارت نمایند این منابع را به بانک ها بسپارند تا سود آن را از بانک ها دریافت نمایند تا متضرر نشوند.
هاشمی حسینی توضیح داد: نرخ سود شناور است و در صورتی که تورم پایین بیاید آن هم افت خواهد نمود البته باید این نرخ در محدوده تورم، یا حدود 1 درصد بیشتر از آن معین گردد این در حالی است که اگر در شرایط تورمی نرخ سود را پایین نگه دارند و سیاست ها انبساطی باشند این موضوع باعث تحریک بیشتر بازار و تشدید تورم خواهد شد.
منبع: فرارو